میراث آریا: همزمان با فرارسیدن یلدا و برپایی جشن‌های آن در سراسر کشورمان، این جشن به همت رایزنی فرهنگی ایران در کشور یونان نیز برگزار شده و مورد استقبال بسیاری قرار گرفت. درباره برپایی این جشن با «مهدی نیکخواه قمی»، رایزن فرهنگی ایران در یونان گفت‌وگویی داشتیم که متن آن را در ادامه می‌خوانید:

آقای نیکخواه برنامه‌ریزی برای برپایی جشن یلدا در کشور یونان از چه مدت قبل آغاز شد؟

-یکی از وظایف رایزنان فرهنگی، تلاش در جهت شناخت بیشتر فرهنگ و تمدن کشورمان است. به ویژه در یونان که به لحاظ تاریخی و تمدنی اشتراکات و انگارهای بسیاری وجود دارد. بر این مبنا شناساندن سنت‌های باستانی و دیرینه به جامعه مخاطب از اهمیت بسزایی برخوردار است. یکی از این سنت‌های کهن جشن یلداست. جشنی که سنگ‌بنای آن خانواده است. دور هم بودن، گفت و گو کردن، احترام به بزرگترها و امید به صبحی روشن، ویژگی‌هایی از شب یلدا است که جهان شمول است. این ویژگی‌ها برای مخاطبان یونانی قابل درک و قابل احترام است. همزمانی شب یلدا و میلاد حضرت عیسی مسیح علیه السلام و همچنین عناصر مشترکی در هر دو جشن باعث شده تا مخاطبان غربی به لحاظ فرهنگی نزدیکی بیشتری نسبت به این آیین احساس کنند. از این رو، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با همکاری سفارت کشورمان در یونان و حمایت جناب آقای گیوزاد سفیر محترم کشورمان، برنامه‌ریزی مناسبی را برای برگزاری این رویداد انجام داد.

چه موضوعاتی درباره این جشن برای شما اولویت داشت؟

-اولین نکته در رویداد مورد اشاره، جامعه مخاطب است. مخاطبان این جشن در یونان، به صورت همزمان ایرانیان محترم مقیم یونان و یونانیان محترم علاقمند به فرهنگ و تمدن ایران زمین بودند. از این رو تمامی برنامه به صورت دو زبانه یعنی فارسی و یونانی برگزار شد. بخشی از برنامه از جمله پخش کلیپ و سخنرانی رایزن فرهنگی و سفیر کشورمان در یونان، مختص ارائه توضیحات کاملی از تاریخچه و شیوه‌های برگزاری این سنت باستانی بود. بخش دیگر اجرای نمادین برخی از این سنت‌ها از جمله حافظ خوانی و قصه‌گویی بود. بدین منظور، چهار تن از فارسی آموزان رایزنی فرهنگی غزل‌هایی از حافظ را به زبان فارسی و با ترجمه یونانی قرائت نمودند. همچنین گوینده پدکست جلوه‌های ایران که خود چندین جلد کتاب در زمینه ادبیات کودک به رشته تحریر درآورده است، قصه طوطی و بازرگان از مثنوی معنوی را به عنوان نمادی از قصه خوانی در خانواده‌های سنتی ایرانی در شب یلدا، برای مخاطبان یونانی خواند. بخش دیگری از این رویداد که بسیار مورد توجه قرار گرفت، هنرنمایی دو تن از هنرمندان ایرانی بود.

شما به شباهت فرهنگ ایران و یونان نیز در برپایی این جشن توجه داشتید؟

-بله. قطعا. شباهت‌های موسیقی یونانی و ایرانی موجب شده تا یونانیان علاقه بسیاری نسبت به موسیقی ایرانی داشته باشند، از این رو اجرای آقای محسن توسلی خواننده جوان کشورمان، رونق بخش محفل یلدا در یونان بود. علاوه بر این، یونانیان با سنت دیرینه ورزش‌های باستانی، آشنا شدند و مهدی زرشکیان مرشد زورخانه‌ای با سابقه بیش از ۳۰ سال در این حرفه، اجرای بسیار جذابی داشت. این بخش از برنامه برای یونانیان آشنایی با هنر ایرانی و برای ایرانیان مقیم یادآور هنر و هویت فرهنگی خود بود. بخش پایانی این رویداد برگزاری مسابقه فرهنگی و اهدای جوایز توسط سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران در یونان بود. علاوه بر این یکی از برنامه‌های جانبی این مراسم، برگزار نمایشگاه عکسی از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری کشورمان بود. ویژگی این نمایشگاه این بود که عکاسان این مجموعه یونانیانی بودند که به ایران سفر کرده و مشاهدات خود را در قاب دوربین به ثبت رسانده بودند.

بازخوردها نسبت به برپایی این جشن‌ها چه بود؟

-علی رغم اینکه این برنامه دعوت عام نداشت و صرفاً از تعدادی از شخصیت‌های فرهنگی هنری و سیاسی دعوت به عمل آمده بود، شاهد استقبال بسیار بی نظیری از این رویداد بودیم و همه کسانی که دعوت شده بودند به این برنامه آمدند به گونه‌ای که ظرفیت سالن کاملاً پر شد. تنوع برنامه‌ها و گفتگوهای پایانی و ارتباط عمیق بین ایرانیان و یونانیان حاضر در این جمع نشان از هدف گذاری درست طراحان این برنامه داشت. حضور افرادی چون رییس آسیفای یونان،  اسقف منطقه آگیون آنارگیرون، خبرنگار واحد مرکزی خبر،  مسئول دفتر اسقف اعظم یونان،  معاون موزه ملی باستانشناسی یونان ، رییس جشنواره انیماسیروس،  قائم مقام اسبق وزارت دارایی یونان، رییس انجمن جعفریه، رییس جامعه مسلمانان یونان، رییس مرکز بین المللی ارتدکس،  رییس اتاق بازرگانی پیرئوس، سفیر سابق یونان در تهران،  رییس بخش خاورمیانه مرکز مطالعات یونان، تعدادی از اساتید دانشگاه، رییس سابق دانشگاه پانتئون، جمعی از اساتید دانشگاه های معتبر یونان، تعدادی از بازیگران و فعالان شبکه های اجتماعی و … نشان از استقبال مناسب از این رویداد توسط جامعه یونانی است.

آیا برنامه‌ای برای برپایی مراسم‌های مشترک دیگر نیز دارید؟

-رایزن فرهنگی بر اساس سیاست‌های ابلاغی از مرکز اهداف و برنامه های متنوعی را در زمینه توسعه شناخت فرهنگی و تصحیح ادراکات دو ملت از یکدیگر در دستور کار خود دارد. یکی از این برنامه ها برگزاری مناسبت‌هاست. بنابراین رویدادهایی نظیر نوروز، جشن یلدا، بزرگداشت مفاخر فرهنگی و ادبی ایران زمین نظیر مولانا حافظ،  فردوسی، حکیم نظامی و … مراسم دهه فجر، روز قدس، رحلت حضرت امام (ره) و همچنین رویدادهای مذهبی نظیر مراسم محرم، ماه رمضان و …‌ از جمله برنامه‌هایی است که توسط رایزنی‌های فرهنگی برگزار می‌شود. البته هر یک از این برنامه‌ها مخاطبان مختص خود را دارد و متناسب با شرایط محیطی در هر کشور برگزار می‌شود.